Een verblijf in een psychiatrisch ziekenhuis (PZ) of op een psychiatrische afdeling van een algemeen ziekenhuis (PAAZ) is dikwijls een ingrijpende gebeurtenis. Patiënten komen terecht in een vreemde, klinische omgeving met onbekende lotgenoten en hulpverleners en verliezen tijdelijk hun sociale contacten. Daarom is het van belang dat enerzijds de residentiële opname zo kort en zo intensief mogelijk verloopt en anderzijds dat er vlot en snel beroep kan gedaan worden op de nodige nazorg.
De hervorming van de GGZ heeft als doel de hulpverlening zo dicht mogelijk bij de mensen te brengen en zo optimaal mogelijk in te spelen op hun noden en behoeften. Hiertoe werden multidisciplinaire mobiele teams opgericht die gespecialiseerde zorg bieden in de thuisomgeving van patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen.
Door een snelle interventie van het crisisteam kan een behandeling in de thuisomgeving opgestart worden, waardoor een ziekenhuisopname eventueel kan vermeden worden.
Na enkele weken zorg door het crisisteam kan de nazorg overgenomen worden door een team voor langdurige zorg. Dit kan ook onmiddellijk na een opname. Hierdoor kan de opnameduur zo beperkt mogelijk gehouden worden waardoor de link met de leefomgeving sneller kan hersteld worden.
AANTAL EQUIPES CRISISTEAM PER GEWEST (01/01/2020)[1]
In 2018 werden 8.894 patiënten opgevolgd door een crisisteam en 8.204 patiënten door een team voor langdurige zorg[2]
Zowel het crisisteam als het team voor langdurige zorg kwamen tot stand door de toepassing van artikel 107 van de ziekenhuiswet, de zogenaamde bevriezing van bedden. Het personeel dat niet langer dient ingezet te worden voor de behandeling van de patiënten opgenomen in een residentiële setting, kan ingezet worden in één van deze mobiele teams.
We vermeldden reeds dat het zorglandschap werd ingedeeld in GGZ-netwerken. Elke zorgvoorziening binnen hetzelfde geografische gebied maakt deel uit van het GGZ-netwerk. De samenwerking kan diverse vormen aannemen. Zo gebeurt het dat partners (ook zonder bevriezing van bedden) personeel ter beschikking stellen van de mobiele teams.
De voorzieningen binnen elk GGZ-netwerk zijn niet evenredig verdeeld. Sommige netwerken beschikken eenvoudigweg over te weinig middelen om op eigen kracht voldoende grote mobiele teams te realiseren. In dat geval kunnen de netwerken genieten van een financiële tussenkomst van de federale overheid om extra personeel aan te werven.
AANTAL VOLTIJDS EQUIVALENTEN (VTE) PER GEWEST (01/01/2020)[1]
[1] Bron: Dienst Psychosociale gezondheidszorg, FOD Volksgezondheid, Veiligheid van Voedselketen en Leefmilieu
[2] Bron: jaarverslagen pilootprojecten ‘art.107’