1. Epidemiologie van COVID-19
De pandemie van de coronavirusziekte 2019 (COVID-19) begon in december 2019 in de stad Wuhan, China. COVID-19 wordt veroorzaakt door het virus SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2). Op 11 maart 2020 verklaarde de directeur-generaal van de Wereldgezondheidsorganisatie COVID-19 tot een wereldwijde pandemie.
Het virus wordt van mens op mens overgedragen via besmettelijke druppeltjes. Mensen kunnen asymptomatisch blijven of zich presenteren met een breed spectrum aan symptomen. Het risico op ernstige ziekte neemt sterk toe met de leeftijd en eerdere onderliggende aandoeningen. Voor het grote publiek zijn vaccinatie, handen wassen, sociale afstand houden, het vermijden van drukke binnenruimtes en het dragen van een gezichtsmasker de aanbevolen maatregelen om zich te beschermen. Vaccins zijn in België beschikbaar sinds januari 2021; meer informatie over vaccins vindt u hier.
Een overzicht van de wetenschappelijke informatie over COVID-19 op basis van geactualiseerde literatuuropvolging is beschikbaar in de Sciensano factsheet.
In België wordt COVID-19 opgevolgd door Sciensano
In België werd het eerste bevestigde geval gemeld op 3 februari 2020, bij een asymptomatische persoon gerepatrieerd uit Wuhan. De tweede werd bijna een maand later geregistreerd, op 1 maart; dit geval werd gevolgd door een snelle groei van het aantal gevallen na de krokusvakantie. Sindsdien verspreidt het virus zich op grote schaal in het land.
Het Belgische gezondheidsinstituut Sciensano volgt de epidemie op op basis van de gegevens die door zijn surveillancenetwerken worden verzameld en rapporteert dagelijks over de laatste cijfers en trends.
Vier sleutelindicatoren worden gevolgd; voor de eerste drie wordt een voortschrijdend gemiddelde berekend over de afgelopen 7 dagen en vergeleken met het gemiddelde van de 7 voorafgaande dagen:
- het aantal bevestigde gevallen
- het aantal nieuwe ziekenhuisopnames van laboratoriumbevestigde gevallen
- het aantal sterfgevallen
- het aantal bezette bedden op intensieve zorgen.
Bovendien wordt het reproductiegetal, dat wil zeggen het gemiddelde aantal mensen dat is geïnfecteerd door een persoon die besmet is met het virus, berekend. Als het reproductiegetal hoger is dan 1, verspreidt de ziekte zich onder de bevolking.
Aanvullende indicatoren worden gevolgd zoals het aantal bezette bedden in ziekenhuizen en ICU's, vaccinatiegraad, het aantal uitgevoerde tests en het % van de tests dat positief is (positiviteitsratio).
Meer informatie over de COVID-19-mortaliteit is te vinden op een afzonderlijke pagina van deze website.
Informatie is beschikbaar op verschillende pagina's
Aangezien de cijfers voortdurend evolueren, verwijst deze pagina naar de belangrijkste websites waar de cijfers regelmatig worden bijgewerkt. Gegevens kunnen op verschillende plaatsen en in verschillende vormen worden geraadpleegd:
- Dynamisch dashboard
- Rapporten:
- Het dinsdagrapport presenteert de belangrijkste indicatoren per regio en hun evolutie.
- Wekelijkse rapporten presenteren cijfers van alle surveillance in verbant met COVID-19.
- Thematische rapporten met diepgaande analyses van specifieke onderwerpen zijn beschikbaar.
- Het rapport over de klinische ziekenhuissurveillance geeft meer informatie over gehospitaliseerde patiënten en patiënten op de intensive care.
- Het rapport over de surveillance van afvalwater geeft aanvullende informatie over de circulatie van COVID-19.
- Open data zijn beschikbaar
- Veelgestelde vragen over de verschillende COVID-19-surveillances, de gegevensverzameling en de wijze van verslaglegging worden in een specifiek document beantwoord.
Internationale gegevens kunnen op verschillende platforms worden geraadpleegd
Vergelijkingen tussen landen moeten met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd vanwege verschillen in teststrategie, in laboratoriumcapaciteit en in de effectiviteit van de surveillance. Vergelijkingen van COVID-sterfgevallen worden ook belemmerd door verschillen in de methodologie voor het tellen van COVID-19-sterfgevallen.
Internationale epidemiologische gegevens kunnen op verschillende platformen worden geraadpleegd:
- Europees Centrum voor Ziektepreventie en Controle (ECDC)
- Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
- Johns Hopkins University: coronavirus resource center
- Our world in data
2. Meer informatie
Naast zijn bewakingsopdracht is Sciensano ook betrokken bij wetenschappelijke onderzoeksprojecten rond COVID-19. Sciensano neemt als coördinator of partner deel aan projecten die tot doel hebben het virus en zijn effecten op de volksgezondheid beter te begrijpen. Een overzicht van de lopende projecten kan hier geraadpleegd worden.
Specifieke aspecten van COVID-19 monitoring, preventie en controle zijn gedelegeerd naar het regionale niveau. Meer informatie over deze aspecten is beschikbaar via de volgende websites:
Het laatste nieuws over de situatie is te vinden via info-coronavirus.be.
Voor meer informatie over de huidige maatregelen die de overheid in België neemt.
Als u één van de COVID-19-symptomen vertoont, blijf dan thuis en bel uw arts.
Bent u een gezondheidswerker, dan vindt u de procedures voor het behandelen van COVID-gevallen op de website van Sciensano.
Definities
- Voortschrijdend gemiddelde
- Het voortschrijdend gemiddelde wordt berekend als het gemiddelde aantal gevallen gedurende de afgelopen 7 dagen. Het voortschrijdend gemiddelde vlakt de dagelijkse schommelingen uit en is daarom een meer robuuste manier om trends te evolueren dan het aantal gevallen dat zich de afgelopen dag heeft voorgedaan.
- Reproductiegetal
- Het gemiddelde aantal mensen dat wordt geïnfecteerd door een persoon met het virus besmet is. Als het reproductiegetal hoger is dan 1, verspreidt de ziekte zich onder de bevolking.
- Positiviteitsratio
- De positiviteitsratio is het percentage van alle uitgevoerde COVID-19-tests dat positief is.