Inhoud
Samenvatting
Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de algemene (alle leeftijden), vroegtijdige (jonger dan 75 jaar) en zuigelingensterfte (jonger dan een jaar) in België. Sterfte door alle oorzaken en oorzaakspecifieke sterfte worden geanalyseerd voor algemene en vroegtijdige sterfte.
Algemene sterfte
In 2022 werden in België 116.380 sterfgevallen waargenomen. Het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer in 2022 was hoger dan in 2021. Het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer daalde bij mannen en steeg bij vrouwen ten opzichte van 2021. Het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer in 2022 was 1,4 keer hoger bij mannen dan bij vrouwen. Er worden geografische verschillen waargenomen, met lagere voor leeftijd gestandaardiseerde sterftecijfers voor zowel mannen als vrouwen in het Vlaamse Gewest ten opzichte van de andere gewesten.
Doodsoorzaak
In 2020 zijn tumoren en hart- en vaatziekten nog steeds de belangrijkste groepen van doodsoorzaken. Tumoren zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen geworden, bij mannen was dat al zo sinds 2014. De belangrijkste doodsoorzaak in 2020 was COVID-19, gevolgd door coronaire hartziekten bij mannen en door dementie en Alzheimer bij vrouwen.
Vroegtijdige sterfte
In 2022 bedroeg de voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterfte in België 335 per 100 000 inwoners, een daling ten opzichte van 2021. De daling in de voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterfte tussen 2010 en 2022 was meer uitgesproken bij mannen (-17%) dan bij vrouwen (-9%). Over de gehele periode tussen 2010 en 2022 is de voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterfte veel hoger bij mannen dan bij vrouwen. Over de gehele periode tussen 2010 en 2022 zijn er grote verschillen naargelang regio en arrondissement in voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdige sterftecijfers in België. België scoorde slecht wat betreft vroegtijdige sterftecijfers onder de EU-15 landen in 2018.
Vroegtijdige sterfte naar doodsoorzaak
In 2020 waren zelfmoord, COVID-19 en longkanker de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte (dat wil zeggen: vóór een persoon de leeftijd van 75 jaar heeft bereikt) in termen van verloren levensjaren bij mannen. Bij vrouwen waren borstkanker, longkanker en COVID-19 de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte.
Voor de meeste aandoeningen zijn de vroegtijdige sterftecijfers tussen 2010 en 2020 gedaald, behalve voor longkanker en chronisch obstructief longlijden (COPD) bij vrouwen.
De ziekten die het meest bijdragen tot de hogere vroegtijdige sterftecijfers in het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in vergelijking met het Vlaamse Gewest zijn COVID-19 en coronaire hartziekten bij mannen en COVID-19 en COPD bij vrouwen.
Zuigelingensterfte
In 2019 bedroeg het kindersterftecijfer 3,6 per duizend levendgeborenen. De kindersterfte is de afgelopen decennia in België sterk gedaald. De huidige cijfers en trends zijn vrij gelijkaardig in de drie gewesten.