Laatst bijgewerkt: 05 april 2023

1. Kernboodschappen

2. COVID-19-sterfte

De COVID-19-sterfte wordt voortdurend opgevolgd

Gezien de constant evoluerende situatie, worden sterftecijfers regelmatig bijgewerkt op de website van Sciensano. Meer specifiek zijn de volgende bronnen beschikbaar:

1. Dynamisch dashboard Epistat
2. Wekelijkse epidemiologisch bulletin: Publicatie op vrijdag, presentatie van de indicatoren per regio en per provincie voor de COVID-19 sterfte en van de indicatoren rond de monitoring van de sterfte door alle oorzaken.
3. Open data zijn beschikbaar.
4. Veelgestelde vragen worden beantwoord in een specifiek document.

33 382 sterfgevallen als gevolg van COVID-19 zijn gemeld tussen 2020 en 2022

De eerste COVID-19-dode in België vond plaats op 7 maart 2020. Op 31 december 2020 werden in België 19 840 sterfgevallen gemeld, wat neerkomt op een bruto COVID-19 cumulatief sterftecijfer van 1 725 per miljoen inwoners. Tijdens het jaar 2021 werden in totaal 8 560 COVID-19-sterfgevallen gemeld, wat neerkomt op een bruto cumulatieve sterfte van 743 per miljoen inwoners. In 2022 zijn in totaal 4 977 COVID-19- sterfgevallen gemeld, wat neerkomt op een bruto cumulatief sterftecijfer van 430 per miljoen inwoners.

De eerste golf van de epidemie vond plaats in België van 1 maart tot 21 juni 2020 en het dagelijkse aantal COVID-19-sterfgevallen bereikte een piek met 324 sterfgevallen op 8 april 2020.

De tweede golf van de epidemie begon op 31 augustus 2020 tot 14 februari 2021. Tijdens deze golf bedroeg het hoogst geregistreerde aantal COVID-19-sterfgevallen per dag 219 op 10 november 2020. De periode tussen de twee eerste golven is gedefinieerd als een "interwave"-periode.

De derde golf vond plaats van 15 februari tot 27 juni 2021 met een piek van dagelijkse COVID-19-sterfgevallen van 50 op 19 april 2021.

De vierde golf begon op 4 oktober 2021 en eindigde op 26 december 2021. Op 30 november 2021 werd het hoogste dagelijkse aantal COVID-19 sterfgevallen geregistreerd met 61 sterfgevallen op die dag. De periode tussen wave 3 en 4 is gedefinieerd als een "interwave"-periode.

De vijfde golf is gedefinieerd als de periode vanaf 27 december 2021 tot 27 februari 2022; de piek van het aantal geregistreerde sterfgevallen met 66 sterfgevallen werd bereikt op 10 februari.

De zesde golf vond plaats van 28 februari 2022 tot 29 mei 2022; het hoogste aantal geregistreerde COVID-19- sterfgevallen was op 8 april met 36 doden.

De zevende golf begon op 30 mei 2022 en eindigde op 11 september 2022; het hoogste aantal geregistreerde COVID-19- sterfgevallen was op 24 juli en op 16 augustus met 18 doden.

De achtste golf is de periode van 12 september 2022 tot 20 november 2022; de piek van dagelijks geregistreerde COVID-19- sterfgevallen met 15 doden per dag werd bereikt op 11 en 20 oktober.

De negende golf begon op 21 november 2022, de einddatum is nog niet bekend.

Na de 3e golf (van de 4e tot de 9e) zijn er geen interwave-perioden duidelijk waargenomen.

De meeste COVID-19 sterfgevallen vonden plaats bij mensen van 75 jaar en ouder

In 2020 was meer dan de helft (52%) van de overledenen ouder dan 85 jaar, in 2021 is dit aantal gedaald met 37%. Het is opnieuw gestegen tot 47% in 2022.

Het leeftijdsgecorrigeerde COVID-19-sterftecijfer was hoger in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest

In 2020 was het COVID-19 leeftijdsgecorrigeerd sterftecijfer per gewest hoger in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (269 per 100 000 inwoners) dan in het Waalse Gewest (83) en het Vlaamse Gewest (51). Het hogere COVID-19 sterftecijfer in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest kan door verschillende redenen worden verklaard. Een ervan kan de hoge bevolkingsdichtheid zijn, waarvan bekend is dat die de circulatie van het virus verhoogt.

In 2021 waren de COVID-19 leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfers lager dan in 2020. Het sterftecijfer was hoger in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (103 per 100 000 inwoners) dan in het Waalse Gewest (35) en in het Vlaamse Gewest (24).

In 2022 bleven de COVID-19 leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfers dalen. Het sterftecijfer was opnieuw hoger in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (47 per 100 000 inwoners) dan in het Waalse Gewest (19) en het Vlaamse Gewest (15).

Internationale vergelijkingen van COVID-19-sterfte zijn misleidend

België heeft internationaal de aandacht getrokken door een hoge COVID-19-gerelateerde mortaliteit tijdens de eerste golf. Het gecumuleerde sterftecijfer van België behoorde tot de hoogste in Europa tijdens de periode 2020-2021. Door de methodologische beperkingen die in het achtergrondgedeelte zijn vermeld, moeten deze cijfers echter met de nodige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd. Indicatoren van oversterfte zijn beter geschikt voor een vergelijking tussen landen [1].

3. Meer informatie

COVID-19 Sciensano dashboard

Open data

References

1. Lagasse R, Deboosere P. Évaluation épidémiologique de l’impact du Covid-19 en Belgique à la date du 15 juillet 2020. Brussels; 2020. https://esp.ulb.be/fr/les-actus/les-actualites-de-lesp/rapport-d-analyse-de-l-epidemie-covid-19-n-ii
2. Ritchie H, Mathieu E, Rodés-Guirao L, Appel C, Giattino C, Ortiz-Ospina E, et al. Coronavirus Pandemic (COVID-19). Our World in Data. [cited 2022 Apr 28]; Available from: https://ourworldindata.org/covid-deaths
3. Renard F, Scohy A, Van der Heyden J, Peeters I, Dequeker S, Vandael E, et al. Establishing an ad hoc COVID-19 mortality surveillance during the first epidemic wave in Belgium, 1 March to 21 June 2020. 2021.https://doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2021.26.48.2001402
4. Peeters I, Vermeulen M, Bustos Sierra N, Renard F, Van der Heyden J, Scohy A, et al. Surveillance of COVID-19 mortality in Belgium, epidemiology and methodology during 1st and 2nd wave (March 2020 - 14 February 2021). Brussels: Sciensano; 2021. https://covid-19.sciensano.be/sites/default/files/Covid19/COVID-19_THEMATIC%20REPORT_SURVEILLANCE%20OF%20COVID-19%20MORTALITY%20IN%20BELGIUM_2.pdf
5. WHO. International guidelines for certification and classification (coding) of COVID-19 as cause of death. WHO; 2020 Apr. Report No.: WHO/HQ/DDI/DNA/CAT.
6. ECDC. Case definition for coronavirus disease 2019 (COVID-19), as of 5 May 2020. European Centre for Disease Prevention and Control. https://www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/surveillance/case-definition
7. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Weekly surveillance report on COVID-19, Week 24, 2020. https://covid19-surveillance-report.ecdc.europa.eu/#4_severity
8. Institut national d’études démographiques (Ined). The demography of COVID-19 deaths - Seven data-related key issues. Ined - Institut national d’études démographiques. https://dc-covid.site.ined.fr/en/presentation/

Laatst bijgewerkt: 22 augustus 2022

1. Kernboodschappen

2. Doodsoorzaken - België

Tumoren is de belangrijkste groep van oorzaken van vroegtijdige sterfgevallen

Bij zowel mannen als vrouwen wordt 66% van alle vroegtijdige sterfte veroorzaakt door dezelfde drie groepen van doodsoorzaken (gegroepeerd volgens ICD-hoofdstuk):

• Tumoren, voornamelijk kankers
• Hart- en vaatziekten
• Uitwendige oorzaken, voornamelijk zelfmoord en verkeersongevallen.

Het aandeel van tumoren onder alle vroegtijdige sterfgevallen is hoger bij vrouwen dan bij mannen. Omgekeerd is het aandeel van hart- en vaatziekten en uitwendige oorzaken hoger bij mannen.

Long- en borstkanker zijn de belangrijkste oorzaken van vroegtijdige sterfte in België

In termen van vroegtijdige sterftecijfers, zijn de meest frequente oorzaken van vroegtijdige sterfte:

• bij mannen: longkanker, coronaire hartziekte, en zelfmoord
• bij vrouwen: longkanker, borstkanker, en cerebrovasculaire aandoeningen

In termen van verloren potentiële levensjaren (VPLJ) wordt de hoogste ziektelast door vroegtijdige sterfte veroorzaakt door:

• Bij mannen: zelfmoord, longkanker, coronaire hartziekte, en verkeersongevallen
• Bij vrouwen: borstkanker, longkanker, zelfmoord, en cerebrovasculaire aandoeningen + hoge bloeddruk (HTA).

 

Longkanker en COPD bij vrouwen nemen toe

De meeste oorzaken van vroegtijdige sterfte nemen in de loop van de tijd af (of blijven minstens stabiel). Bijvoorbeeld:

• De vroegtijdige sterfte door coronaire hartziekte daalde spectaculair bij beide geslachten tijdens de periode 2000-2019, met een afname van meer dan 65% van de voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfers.
• Hetzelfde werd waargenomen voor cerebrovasculaire aandoeningen (een afname van 55%).
• Vroegtijdige sterftecijfers voor longkanker zijn ook aanzienlijk gedaald bij mannen (een afname van 49%).
• De vroegtijdige sterfte aan longkanker bij vrouwen is daarentegen dramatisch toegenomen tussen 2000 en 2015 (met een stijging van 60%) en heeft zich daarna gestabiliseerd. Het is gestegen van de vierde hoofdoorzaak voor sterfte tot de eerste, net boven borstkanker.
• Een stijging wordt ook waargenomen voor COPD bij vrouwen.

3. Doodsoorzaken - Gewesten

Longkanker, borstkanker en zelfmoord zijn de belangrijkste doodsoorzaken in de drie gewesten

In 2019 was de rangschikking van doodsoorzaken in termen van vroegtijdige sterftecijfers als volgt:

• Bij mannen staat longkanker op de eerste plaats en coronaire hartziekte op de tweede plaats in de 3 gewesten. De derde hoofdoorzaak is zelfmoord in het Vlaamse Gewest en in het Waalse Gewest, en cerebrovasculaire aandoeningen in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest.
• Bij vrouwen is de top 3 vergelijkbaar in de drie gewesten: longkanker, borstkanker, en COPD.

In 2019 was de rangschikking van doodsoorzaken in termen van verloren potentiële levensjaren (VPLJ) als volgt:

• Bij mannen staat zelfmoord op de eerste plaats in het Vlaamse Gewest en het Waalse Gewest, gevolgd door longkanker en coronaire hartziekte. In het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest staat longkanker op de eerste plaats, gevolgd door zelfmoord en coronaire hartziekte.
• Bij vrouwen staat longkanker op de eerste plaats in het Waalse Gewest, op de tweede plaats in het Vlaamse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, na borstkanker. Zelfmoord staat op de derde plaats in de 3 gewesten.

Het is interessant om op te merken dat vervoersongevallen bij Vlaamse en Waalse mannen vrij hoog scoren, ook al is het vroegtijdige sterftecijfer vrij laag. 

Coroniare hartziekten is de belangrijkste doodsoorzaak die bijdraagt tot regionale verschilllen bij mannen

Zoals te zien is op de pagina Vroegtijdige sterfte, zijn er belangrijke regionale verschillen in het voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdig sterftecijfer. Hier analyseren we welke specifieke doodsoorzaken hiertoe het meest bijdragen, door de oorzaakspecifieke sterftecijfers van het Vlaamse Gewest af te trekken van die van de andere gewesten en de verschillen te rangschikken.

Bij mannen zijn de aandoeningen die het meest bijdragen tot de extra vroegtijdige sterfte in het Waalse Gewest in vergelijking met het Vlaamse Gewest coronaire hartziekten (+17,0 per 100.000), longkanker (+13,4), infectie- en parasitaire ziekten (+8,9), chronische leveraandoeningen (+8,8), en COPD (+8,4).

Bij vrouwen zijn de aandoeningen die het meest bijdragen tot de extra vroegtijdige sterfte in het Waalse Gewest in vergelijking met het Vlaamse Gewest COPD (+8,0), longkanker (+6,4), infectie- en parasitaire ziekten (+5,7), coronaire hartziekten (+5,2), en chronische leveraandoeningen (+4,1). Omdat de cijfers bij vrouwen lager zijn dan bij mannen, zijn de regionale verschillen naar oorzaak kleiner.

Bij mannen zijn de aandoeningen die het meest bijdragen tot de extra vroegtijdige sterfte in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in vergelijking met het Vlaamse Gewest: coronaire hartziekten (+11,1), cerebrovasculaire aandoeningen en hoge bloeddruk (+8,5), infectie- en parasitaire ziekten (+5,0), chronische leveraandoeningen (+4,5), en COPD (+4,3). Sommige aandoeningen hebben echter lagere percentages in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest in vergelijking met het Vlaamse Gewest, zoals zelfmoord (-5,7) en verkeersongevallen (-3,3).

Bij vrouwen is de oorzaakspecifieke mortaliteit in het Vlaams Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest vrij gelijklopend.

De meeste vroegtijdige doodsoorzaken nemen af bij mannen

De trends van vroegtijdige sterfte zijn vrij gelijkaardig voor de drie gewesten. Deze sectie belicht enkele specifieke doodsoorzaken met opvallende trends.

1. Het vroegtijdig sterftecijfer voor longkanker is in de drie gewesten in de periode 2000-2019 gedaald bij mannen (-53% in het Vlaamse Gewest, -46% in het Waalse Gewest, en -44% in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest). Die sterftecijfers zijn de hele periode hoger gebleven in het Waalse Gewest dan in het Vlaamse Gewest. Voor vrouwen zijn de sterftecijfers echter gestaag gestegen in het Vlaamse Gewest en het Waalse Gewest (tot 2015 en 2013, resp.), terwijl ze sinds 2007 stabiel gebleven zijn in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Vrouwen in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest hadden eerder de hoogste vroegtijdige sterftecijfers voor longkanker, maar worden sinds 2010 ingehaald door het Waalse Gewest. De laatste jaren wordt een trage afname waargenomen in alle gewesten.

2. Het vroegtijdig sterftecijfer voor coronaire hartziekte daalt sneller in het Vlaamse Gewest (-69% bij mannen en -73% bij vrouwen) dan in het Waalse Gewest (-60% bij mannen en -58% bij vrouwen).

3. Het vroegtijdig sterftecijfer voor zelfmoord is zowel in het Vlaamse Gewest als in het Waalse Gewest gedaald bij mannen (vanaf 2008). Bij vrouwen bleef het zelfmoordsterftecijfer in beide gewesten eerder stabiel, maar dan wel op een veel lager niveau dan bij mannen.

4. Het vroegtijdig sterftecijfer voor COPD is bij mannen in de periode 2000-2019 met 47% gedaald in het Vlaamse Gewest, met 45% in het Waalse Gewest, en met 36% in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. Het sterftecijfer voor COPD bij vrouwen steeg daarentegen met 35% in het Waalse Gewest, 28% in het Vlaamse Gewest en 13% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

5. Het vroegtijdig sterftecijfer voor colorectale kanker is in het Vlaamse Gewest gedaald (-57% voor mannen en -37% voor vrouwen) tussen 2000 en 2019, terwijl het stabieler bleef in het Waalse Gewest (- 22% bij mannen en -5% bij vrouwen). Hoewel het Vlaams Gewest in 2000 de regio was met de hoogste vroegtijdige sterfte voor colorectale kanker, werd het de regio met de laagste sterftecijfers in 2019 hierdoor. Het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest kenden in 2019 gelijkaardige hogere sterftecijfers dan het Vlaamse Gewest. 

4. Meer informatie

Bekijk de metadata voor deze indicator

Statbel: Doodsoorzaken

Sciensano: Standardized Procedures for Mortality Analysis (SPMA)

WHO: ICD-10

Achtergrond

De doodsoorzaken zijn geclassificeerd volgens de Internationale Classificatie van Ziekten, 10de editie (ICD-10) [1]. In dit rapport wordt sterfte geanalyseerd op basis van de onderliggende doodsoorzaak, zoals aangegeven op de overlijdensakte. De onderliggende doodsoorzaak wordt in de regel verkozen boven de onmiddellijke en de bijdragende doodsoorzaken voor sterftestatistieken, omdat vanuit een volksgezondheidsperspectief het doel is om de keten van gebeurtenissen die tot de dood leiden te doorbreken en de onderliggende oorzaak te voorkomen [1].

In een eerste stap worden de oorzaken van vroegtijdige sterfte beschreven volgens de voornaamste ICD-10-hoofdstukken. Deze zijn gebaseerd op het eerste letter van de ICD-10 code. In een tweede stap worden de 10 belangrijkste specifieke oorzaken voor vroegtijdige sterfte gerangschikt volgens de sterftecijfers voor België en per gewest.

Vroegtijdige sterfte verwijst naar sterfte op elke leeftijd die lager ligt dan de levensverwachting. In dit rapport wordt de vroegtijdige sterfte vóór de leeftijd van 75 jaar beschouwd. De meeste oorzaken van vroegtijdige sterfte zijn vermijdbaar door acties op het gebied van het gezondheidszorgsysteem en het gezondheidsbeleid. Het verminderen van vroegtijdige sterfte is een belangrijke doestelling van de volksgezondheid. De rangschikking van de oorzaken van vroegtijdige sterfte is bijgevolg een zeer belangrijk instrument om prioriteiten voor het gezondheidsbeleid te kunnen vaststellen.

De vroegtijdige sterfte naar oorzaak kan worden gemeten met behulp van:

• Vroegtijdige sterftecijfers, die de frequentie van sterfgevallen voor de leeftijd van 75 meten als gevolg van een specifieke aandoening, per 100.000 mensen jonger dan 75. Deze indicator maakt het mogelijk om de frequentie van verschillende doodsoorzaken te vergelijken.
• Verloren Potentiële Levensjaren (VPLJ), waarbij rekening wordt gehouden met zowel de frequentie als de leeftijd van overlijden, en die bij weging van de sterfte in functie van de leeftijd een groter gewicht kent aan sterfte op jongere leeftijd. VPLJ maken het bijgevolg mogelijk om doodsoorzaken te vergelijken naar gelang hun belasting in termen van verloren levensjaren [2].

Het belang van de oorzaken van vroegtijdige sterfte kan worden uitgedrukt in sterftecijfers, die alleen de frequentie van de oorzaak weergeven, of in VPLJ, die de last in termen van verloren levensjaren weergeven. Bij de rangschikking op basis van VPLJ worden externe oorzaken hoger gerangschikt dan bij de rangschikking op basis van sterftecijfers, omdat externe oorzaken gewoonlijk op jongere leeftijd optreden dan sterfgevallen ten gevolge van chronische aandoeningen.

Beide indicatoren zijn gecorrigeerd voor leeftijd, met de Europeaanse standaardpopulatie 2010 als referentie, om rekening te houden met het effect van variaties in de leeftijdsstructuur tussen bevolkingsgroepen.

De COVID-19 mortaliteit wordt op een andere pagina geanalyseerd. 

Definities

Bruto sterftecijfer

Het bruto sterftecijfer geeft het aantal geregistreerde sterfgevallen in een land weer gedeeld door de overeenkomstige populatiegrootte.

Voor leeftijd gecorrigeerd sterftecijfer

De voor leeftijd gecorrigeerde sterfte geeft het volgens leeftijd gewogen gemiddelde sterftecijfer weer en kan zo de verschillen te wijten aan de leeftijdsstructuur van de bevolking opvangen.

International Classification of Disease, 10th edition (ICD-10)

De Internationale Classificatie van Ziekten is een internationaal coderingssysteem voor ziekten en voor een zeer grote verscheidenheid aan tekenen, symptomen, letsels, vergiftigingen, sociale omstandigheden en externe oorzaken van letsel of ziekte.

Verloren potentiële levensjaren (VPLJ)

Verloren potentiële levensjaren (VPLJ) meten het aantal verloren levensjaren als gevolg van vroegtijdig overlijden. VPLJ geven een hoger gewicht aan sterfgevallen die voorkomen bij jongere dan bij oudere mensen. De berekening van VPLJ bestaat uit het optellen van sterfgevallen op elke leeftijd en het vermenigvuldigen ervan met het aantal resterende jaren tot een bepaalde leeftijd (hier, 75 jaar). Leeftijdsspecifieke VPLJ (per 100.000) worden berekend door het aantal VPLJ in een bepaalde leeftijdsgroep te delen door het aantal personen in die leeftijdsgroep. De voor leeftijd gecorrigeerde VPLJ (per 100.000) worden vervolgens berekend als het gewogen gemiddelde van de leeftijdsspecifieke VPLJ tot de leeftijd van 75 jaar.

Vroegtijdig sterftecijfer

Vroegtijdige sterfte wordt hier gedefinieerd als sterfgevallen vóór de leeftijd van 75. Het voor leeftijd gecorrigeerde vroegtijdig sterftecijfer wordt berekend als het gewogen gemiddelde van leeftijdsspecifieke sterftecijfers voor de leeftijd van 75.

Onderliggende doodsoorzaak

De ziekte of verwonding die de keten van ziektegebeurtenissen heeft veroorzaakt die rechtstreeks tot de dood heeft geleid, of de omstandigheden van het ongeval of geweld dat de dodelijke verwonding heeft veroorzaakt.

Tumoren

Ook gekend als nieuwvormingen. De groep van nieuwvormingen bestaat voor 95% uit kwaadaardige nieuwvormingen of kankers; de rest zijn tumoren van goedaardige of onbepaalde aard.

Referenties

1. World Health Organization. International statistical classification of diseases and related health problems 10th. 2016.
2. Gardner JW, Sanborn JS. Years of Potential Life Lost (YPLL). What Does it Measure? Epidemiol 1990;1:322-9.

Laatst bijgewerkt: 27 januari 2023

1. Kernboodschappen

2. Sterfecijfer

Voor leeftijd gecorrigeerde voortijdige sterftecijfers zijn tussen 2020 en 2021 gedaald

Het bruto vroegtijdig sterftecijfer (0-74 jaar) was 342 per 100.000 inwoners jonger dan 75 jaar en het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer was 344 per 100.000 in België in 2021. Het leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfer was 1,7 keer hoger bij mannen (437) dan bij vrouwen (255). De leeftijdsgecorrigeerde sterfecijfers dalen over het algemeen doorheen de tijd. Tussen 2000 en 2021 is de daling sterker bij mannen (-30%) dan bij vrouwen (-18%).

In 2020 zijn de leeftijdsgecorrigeerde sterfecijfers met 10% gestegen voor mannen en met 5% voor vrouwen in vergelijking met 2019. Die stijging kan worden verklaard door de COVID-19-epidemie. In 2021 waren de leeftijdsgecorrigeerde sterfecijfers nog steeds iets hoger dan in 2019 (+5% bij mannen, +2% bij vrouwen).

Regionale verschillen nemen toe in 2020 en 2021

Er zijn aanzienlijke verschillen tussen de drie gewesten in termen van leeftijdsgecorrigeerde vroegtijdige sterfte. In vergelijking met Vlaanderen werden in de andere gewesten in 2021 de volgende relatieve sterftecijfers waargenomen:

• Wallonië: +49% bij mannen en +42% bij vrouwen
• Brussel: +26% bij mannen en +20% bij vrouwen

In vergelijking met de voorgaande jaren zijn de regionale verschillen in 2020 en 2021 groter geworden.

De verschillen per arrondissement zijn groot

Kijkend naar een lager geografisch niveau, is het vrij duidelijk dat de meeste Vlaamse arrondissementen voor beide geslachten (hoewel minder uitgesproken bij vrouwen) een lager vroegtijdig sterftecijfer ervaren dan het Belgische gemiddelde. Het omgekeerde wordt waargenomen in Brussel en alle Waalse arrondissementen (behalve Nijvel voor beide geslachten). De hoogste vroegtijdige sterftecijfers voor mannen worden waargenomen in drie arrondissementen van de provincie Henegouwen (Charleroi, Bergen, Doornik). Bij vrouwen waren de arrondissementen met de hoogste sterftecijfers verdeeld over de provincies Henegouwen, Namen en Luik.

Belgische vroegtijdige sterfgevallen behoren tot de hoogste in Europa

Voor de internationale vergelijking van de vroegtijdige sterfte werd het verlies aan potentiële levensjaren (VPLJ) als indicator gebruikt. België scoort slecht op dit gebied voor zowel mannen als vrouwen. De overschrijding van de VPLJ in België ten opzichte van het EU-15-gemiddelde bedroeg in 2018 (of het dichtstbijzijnde jaar) respectievelijk 5% voor mannen en 13% voor vrouwen. Dit zijn de meest recente gegevens (2018) die momenteel beschikbaar zijn uit de sterftedatabank van de Wereldgezondheidsorganisatie.

3. Meer informatie

Bekijk de metadata voor deze indicator

Statbel: Algemene sterfte

Statbel: Open data

Sciensano: Standardized Procedures for Mortality Analysis (SPMA)

WHO: Mortality database

Achtergrond

Vroegtijdige sterfte verwijst naar sterfgevallen die te vroeg plaatsvinden, dat wil zeggen op elke leeftijd lager dan de levensverwachting. Verschillende drempels kunnen worden gebruikt bij de definitie van deze indicator. In dit rapport wordt de vroegtijdige sterfte vóór de leeftijd van 75 jaar beschouwd. Het verminderen van vroegtijdige sterfte is een belangrijke doelstelling van de volksgezondheid aangezien een groot aandeel van de vroegtijdige sterfgevallen vermeden worden door acties op het gebied van de volksgezondheid.

Het bruto sterftecijfer is het aantal sterfgevallen in een bepaald jaar gedeeld door de populatiegrootte. Deze indicator is echter niet zo geschikt om de gezondheid op te volgen, omdat sterfte sterk gerelateerd is met leeftijd. Bruto sterftecijfers in verouderende populaties kunnen daarom toenemen, ook al zou de gezondheidstoestand verbeteren. Om vergelijking van sterfte-indicatoren tussen verschillende populaties of tijdsperioden mogelijk te maken, dient bijgevolg gebruik gemaakt te worden van schatters die gecorrigeerd zijn voor de leeftijdssamenstelling van de betrokken populaties. In dit rapport worden daarom ook voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfers gebruikt, waarbij de Europese standaardpopulatie 2010 als referentie werd gebruikt.

Naast het leeftijdsspecifieke sterftecijfer, kan de vroegtijdige sterfte ook beschreven worden aan de hand van het verlies aan potentiële levensjaren (VPLJ). Deze indicator weegt elk overlijden in functie van de leeftijd waarbij een groter gewicht wordt toegekend aan jongere leeftijden (het gewicht wordt berekend door 75 te verminderen met de leeftijd bij overlijden). In dit rapport wordt het VPLJ gebruikt om een vergelijking met andere landen mogelijk te maken. Deze indicator wordt gecorrigeerd op basis van leeftijd om de impact van verschillende leeftijdsstructuren op te vangen.

Definities

Bruto sterftecijfer

Het bruto sterftecijfer geeft het aantal geregistreerde sterfgevallen in een land weer gedeeld door de overeenkomstige populatiegrootte.

Voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer

De voor leeftijd gecorrigeerde sterfte geeft het volgens leeftijd gewogen gemiddelde sterftecijfer weer en kan zo de verschillen te wijten aan de leeftijdsstructuur van de bevolking opvangen.

Vroegtijdige sterfte

Vroegtijdige sterfte wordt hier gedefinieerd als sterfgevallen vóór de leeftijd van 75.

Verloren potentiële levensjaren (VPLJ)

Verloren potentiële levensjaren (VPLJ) meten het aantal verloren levensjaren als gevolg van vroegtijdig overlijden. VPLJ geven een hoger gewicht aan sterfgevallen die voorkomen bij jongere dan bij oudere mensen. De berekening van VPLJ bestaat uit het optellen van sterfgevallen op elke leeftijd en het vermenigvuldigen ervan met het aantal resterende jaren tot een bepaalde leeftijd (hier, 75 jaar).

Referenties

1. Statbel. Aantal sterfgevallen per dag, geslacht, leeftijd, gewest, provincie en arrondissement. https://statbel.fgov.be/nl/open-data/aantal-sterfgevallen-dag-geslacht-arrondissement-leeftijd
2. WHO. Global health estimates: Leading causes of deaths. https://www.who.int/data/gho/data/themes/mortality-and-global-health-estimates/ghe-leading-causes-of-death

Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Sterfte en Doodsoorzaken: Vroegtijdige sterfte, Health Status Report, 27 Jan 2023, Brussel, België, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/sterfte-en-doodsoorzaken/vroegtijdige-sterfte

Laatst bijgewerkt: 22 augustus 2022

1. Kernboodschappen

2. Doodsoorzaken

Tumoren en hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaken

Tumoren en hart- en vaatziekten waren de belangrijkste doodsoorzaken in 2019, samen omvatten deze ongeveer de helft van alle sterftegevallen (52% bij mannen, en 50% bij vrouwen).

Tumoren worden de belangrijkste doodsoorzaak in 2019

Bij mannen is het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer voor hart- en vaatziekten aanzienlijk gedaald tussen de jaren 2000 en 2019 (met -54%). Als gevolg hiervan is de sterfte door tumoren, die in een langzamer tempo afneemt (-32%), tegenwoordig hoger dan de sterfte aan hart- en vaatziekten.

Bij vrouwen is het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer voor hart- en vaatziekten eveneens sterk gedaald (met 52%). Als gevolg daarvan is de sterfte door tumoren (die nauwelijks was gedaald) nu bijna even hoog als de sterfte aan hart- en vaatziekten.

Bij beide geslachten is de sterfte aan aandoeningen van de luchtwegen sinds 2000 gedaald (met 42% bij mannen, 24% bij vrouwen). Deze trage daling lijkt het laatste decennium een plateau bereikt te hebben.

Vermeldenswaardig is de evolutie van de sterfte aan psychische en neurologische aandoeningen: de overeenkomstige sterftecijfers zijn sinds 2000 zowel bij mannen (+35%) als bij vrouwen (+30%) gestegen.

De belangrijkste specifieke doodsoorzaken verschillen per geslacht

De tien belangrijkste doodsoorzaken zijn afzonderlijk gerangschikt voor mannen en vrouwen in functie van hun sterftecijfers gecorrigeerd voor leeftijd. De drie belangrijkste doodsoorzaken zijn:

• bij mannen: coronaire hartziekten, longkanker, en cerebrovasculaire aandoeningen (gegroepeerd met arteriële hypertensie (HTA))
• bij vrouwen: dementie (inclusief de ziekte van Alzheimer), cerebrovasculaire aandoeningen (gegroepeerd met HTA), en hartfalen.

De rangordes zijn vergelijkbaar voor de verschillende gewesten. Hartfalen is in het Vlaamse Gewest echter de vier na belangrijkste doodsoorzaak bij mannen en de op twee na bij vrouwen. Ter vergelijking, hartfalen bevindt zijn op de achtste of negende positie in de rangorde voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest en het Waalse Gewest. Aangezien hartfalen een vaak voorkomend gevolg is van verschillende aandoeningen, kunnen deze bevindingen mogelijk deels verklaard worden door regionale verschillen in het coderen van sterfteoorzaken. 

3. Meer informatie

Bekijk de metadata voor deze indicator

Statbel: Doodsoorzaken

Sciensano: Standardized Procedures for Mortality Analysis (SPMA)

Wereldgezondheidsorganisatie: ICD-10

Achtergrond

De doodsoorzaken zijn geclassificeerd volgens de Internationale Classificatie van Ziekten, 10de editie (ICD-10). In dit rapport wordt sterfte geanalyseerd op basis van de onderliggende doodsoorzaak, zoals aangegeven op de overlijdensakte. De onderliggende doodsoorzaak wordt in de regel verkozen boven de onmiddellijke en de bijdragende doodsoorzaken voor sterftestatistieken, omdat vanuit een volksgezondheidsperspectief het doel is om de keten van gebeurtenissen die tot de dood leiden te doorbreken en de onderliggende oorzaak te voorkomen [1].

In een eerste stap worden de oorzaken van algemene sterfte (alle leeftijden) beschreven volgens de ICD-10-hoofdstukken. Deze zijn gebaseerd op het eerste letter van de ICD-10 codes. In een tweede stap worden de 10 belangrijkste specifieke doodsoorzaken gerangschikt voor België en voor de gewesten.

De sterftecijfers zijn gecorrigeerd voor leeftijd, met de Europeaanse standaardpopulatie 2010 als referentie, om rekening te houden met het effect van variaties in de leeftijdsstructuur tussen bevolkingsgroepen.

De COVID-19 mortaliteit wordt op een andere pagina geanalyseerd. 

Definities

International Classification of Disease, 10th edition (ICD-10)

De Internationale Classificatie van Ziekten is een internationaal coderingssysteem voor ziekten en voor een zeer grote verscheidenheid aan tekenen, symptomen, letsels, vergiftigingen, sociale omstandigheden en externe oorzaken van letsel of ziekte.

Onderliggende doodsoorzaak

De ziekte of verwonding die de keten van ziektegebeurtenissen heeft veroorzaakt die rechtstreeks tot de dood heeft geleid, of de omstandigheden van het ongeval of geweld dat de dodelijke verwonding heeft veroorzaakt.

Onmiddellijke doodsoorzaak

De uiteindelijke ziekte, verwonding of complicatie die direct de dood veroorzaakt.

Bijdragende doodsoorzaak

Alle andere belangrijke ziekten, aandoeningen of verwondingen die hebben bijgedragen aan de dood maar die niet hebben geleid tot de onderliggende doodsoorzaak.

Tumoren

Ook gekend als nieuwvormingen. De groep van nieuwvormingen bestaat voor 95% uit kwaadaardige nieuwvormingen of kankers; de rest zijn tumoren van goedaardige of onbepaalde aard.

Voor leeftijd gecorrigeerd sterftecijfer

De voor leeftijd gecorrigeerde sterfte geeft het volgens leeftijd gewogen gemiddelde sterftecijfer weer en kan zo de verschillen te wijten aan de leeftijdsstructuur van de bevolking opvangen.

Referenties

1. WHO. ICD-10: International statistical classification of diseases and related health problems: Instruction manual. Geneva: World Health Organization; 2011.

Laatst bijgewerkt: 27 januari 2023

1. Kernboodschappen

2. Eind 2021 wordt een sterftepiek waargenomen

In 2019 werd een sterftepiek door een hittegolf waargenomen. In 2020 werden sterftepieken waargenomen van maart tot april en van eind oktober tot het einde van het jaar. Deze pieken kunnen worden verklaard door de COVID-19-epidemie. Een extra piek werd waargenomen tijdens de zomer in augustus, veroorzaakt door hogere temperaturen.

In 2021 werd aan het eind van het jaar een sterftepiek waargenomen. Dit kan worden verklaard door de COVID-19-epidemie.

Meer informatie over oversterfte is te vinden op de website van de Belgian Mortality Monitoring (Be-MOMO).

3. Sterftecijfers

Leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfers dalen

In 2021 werden in België 112.291 sterfgevallen waargenomen.

Het bruto sterftecijfer daalde in 2021 tot 972 per 100.000 inwoners, na een sprong in 2020 als gevolg van de COVID-19 epidemie (1102 per 100.000). Het bruto sterftecijfer was iets hoger bij mannen (996 per 100.000) dan bij vrouwen (949 per 100.000). Na correctie voor leeftijd wordt in 2021 een 48% hoger sterftecijfer waargenomen bij mannen (1138 per 100.000) in vergelijking met vrouwen (769 per 100.000).

In de afgelopen twee decennia is het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer gedaald, tot in 2019. Tussen 2000 en 2019 wordt een daling van 40% bij mannen en een daling van 28% bij vrouwen waargenomen. In 2020 is het leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfer echter gestegen, als gevolg van de COVID-19-epidemie, en bereikte het 1058 per 100.000 (een stijging van 16% bij mannen en 15% bij vrouwen vergeleken met 2019), het hoogste sterftecijfer sinds 2008. In 2021 was het voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfer bij mannen nog steeds hoger dan in 2019, terwijl het bij vrouwen vergelijkbaar was met 2019.

Leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfers zijn lager in het Vlaams Gewest

In 2021 was het leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfer onder mannen respectievelijk 27% en 16% hoger in het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest dan in het Vlaamse Gewest; onder vrouwen was het respectievelijk 25% en 11% hoger in het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest dan in het Vlaamse Gewest.

In 2020 zijn de regionale verschillen in sterfte toegenomen. Bij mannen was het leeftijdsgecorrigeerde sterftecijfer 35% in het Waalse Gewest en 32% hoger in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest dan in het Vlaamse Gewest, en bij vrouwen was het sterftecijfer 29% en 21% hoger in het Waalse Gewest en in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest dan in het Vlaamse Gewest. De COVID-19-sterftecijfers die in de epidemiologische surveillance werden waargenomen [2], hebben aangetoond dat de COVID-19-specifieke sterftecijfers hoger zijn in het Waalse Gewest en in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, wat de toename van de regionale verschillen in sterfte door alle oorzaken kan verklaren.

4. Meer informatie

Bekijk de metadata voor deze indicator

Statbel: Algemene sterfte

Statbel: Open data

Sciensano: Standardized Procedures for Mortality Analysis (SPMA)

Sciensano: Belgian Mortality Monitoring (Be-MOMO)

Achtergrond

Het sterftecijfer is een klassieke gezondheidsindicator, of beter gezegd een indicator voor "slechte gezondheid". Niettegenstaande hierbij een onomkeerbare gebeurtenis wordt gemeten, geeft het sterftecijfer unieke informatie over de volksgezondheid, zoals het belang en evolutie in de tijd van ernstige gezondheidsproblemen, evenals bepaalde inzichten in de gezondheidsdeterminanten (bvb, verkeersveiligheid of tabaksgebruik). Het sterftecijfer wordt traditioneel al langer als gezondheidsindicator gebruikt en kan met grotere betrouwbaarheid gemeten worden dan andere indicatoren. De dood is inderdaad een ondubbelzinnige gebeurtenis, die sinds meer dan een eeuw systematisch wordt geregistreerd in vitale registratiesystemen van de meeste landen.

Het bruto sterftecijfer is het aantal sterfgevallen in een bepaald jaar gedeeld door de populatiegrootte. Deze indicator is echter niet zo geschikt om de gezondheid op te volgen, omdat sterfte sterk gerelateerd is met leeftijd. Bruto sterftecijfer in verouderende populaties kunnen daarom toenemen, ook al zou de gezondheidstoestand verbeteren.

Om vergelijking van sterfte-indicatoren tussen verschillende populaties of tijdsperioden mogelijk te maken, dient bijgevolg gebruik gemaakt te worden van schatters die gecorrigeerd zijn voor de leeftijdssamenstelling van de betrokken populaties. In dit rapport worden daarom ook voor leeftijd gecorrigeerde sterftecijfers gebruikt, waarbij de Europese standaardpopulatie 2010 (ESP 2010) [3] als referentie werd gebruikt.

Hier beschrijven we de algemene sterfte. De specifieke doodsoorzaken worden beschreven op de pagina over doodsoorzaken.

Definities

Bruto sterftecijfer

Het bruto sterftecijfer geeft het aantal geregistreerde sterfgevallen in een land weer gedeeld door de overeenkomstige populatiegrootte.

Voor leeftijd gecorrigeerd sterftecijfer

De voor leeftijd gecorrigeerde sterfte geeft het volgens leeftijd gewogen gemiddelde sterftecijfer weer en kan zo de verschillen te wijten aan de leeftijdsstructuur van de bevolking opvangen.

Referenties

1. Statbel. Aantal sterfgevallen per dag, geslacht, leeftijd, gewest, provincie en arrondissement. https://statbel.fgov.be/nl/open-data/aantal-sterfgevallen-dag-geslacht-arrondissement-leeftijd
2. I. Peeters, M. Vermeulen,N. Bustos Sierra, F. Renard, J. VanderHeyden, A. Scohy, T. Braeye, N. Bossuyt, F. Haarhuis, K. Proesmans, C. Vernemmen, M. Vanhaverbeke. Surveillance of COVID-19 mortality in Belgium, epidemiology and methodology during 1st and 2nd wave (March 2020 - 14 February 2021). Brussels, Belgium : Sciensano. 2021, September. https://covid-19.sciensano.be/fr/covid-19-situation-epidemiologique
3. Pace M, Giampaolo L, Glickman M, Zupanic T. Revision of the European Standard Population Report of Eurostat's Task Force. Luxembourg; 2013.

Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Sterfte en Doodsoorzaken: Algemene sterfte, Health Status Report, 27 Jan 2023, Brussel, België, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/sterfte-en-doodsoorzaken/algemene-sterfte

Laatst bijgewerkt: 07 april 2023

1. Kernboodschappen

2. Zuigelingensterftecijfer

395 sterfgevallen van zuigelingen waargenomen in België in 2020

In het jaar 2020 registreerden de Belgische autoriteiten in totaal 395 sterfgevallen onder zuigelingen.

Hieronder vielen 368 sterfgevallen bij kinderen geboren uit een moeder die registreert was in het Rijksregister. In het Asielzoekersregister zijn in 2020 geen sterfgevallen bij kinderen geregistreerd. Bij 27 (6,8%) sterfgevallen was de moeder niet officieel geregistreerd in België of werd het overlijden van de zuigeling alleen gemeld via een overlijdensakte.

In hetzelfde jaar bedroeg het totale aantal levendgeborenen 116 543, waarvan 113 739 geboorten (97,6%) geregistreerd werden in het Rijksregister, 611 geboorten (0,5%) werden geregistreerd in het asielzoekersregister en voor 2193 (1,8%) geboorten was de moeder geen officiële inwoner of werd van alleen aangifte gedaan met een geboorteakte.

	Aantal overlijdens	Aantal levendgeborenen	Zuigelingensterftecijfer (/1000)
Rijksregister	368	113 739	3,24
Rijksregister en register van asielzoekers	368	114 350	3,22
Alle	395	116 543	3,39

Daling van de mannelijke zuigelingensterftecijfer in 2020

In 2020 bedroeg het zuigelingensterftecijfer 3,2 per duizend levendgeborenen. De zuigelingensterftecijfer is met 40% gedaald tussen 1998 (5,3%) en 2020.

Het zuigelingensterftecijfer in 2020 was 3,1 per duizend levendgeborenen bij meisjes en 3,4‰ bij jongens, een absolute kloof van 0,3‰ en een geslachtsratio van 1,1. De kloof volgens geslacht in sterftecijfers fluctueert over tijd als gevolg van het kleine aantal sterfgevallen onder zuigelingen. In 2020 was de kloof volgens geslacht door de belangrijke daling van de mannelijke zuigelingensterfte minimaal.

Na het toepassen van smoothing-technieken blijven de cijfers de verschillen in sterfte tussen meisjes en jongens bestaan (respectievelijk 3,0‰ en 3,9‰).

In 2020 zijn er verschillen in de regionale zuigelingensterftecijfers

Opvallende regionale verschillen werden geobserveerd in zuigelingensterfte in 2020: de zuigelingensterfte was het hoogste in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (4,5‰), gevolgd door het Vlaamse Gewest (3,2‰) en het Waalse Gewest (2,7‰). Na het afvlakken van de cijfers aan de hand van een smoothingtechniek was de zuigelingensterfte in 2020 nog steeds hoger in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest (3,7‰) ten opzichte van het Vlaamse Gewest (3,5‰) en het Waalse Gewest (3,3‰).

In alle gewesten is over de tijd heen een sterke daling vastgesteld. In het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest neemt de zuigelingensterfte, na een sterkere daling, weer toe. In het algemeen, stagneert het zuigelingensterftecijfer de laatste acht jaar.

De zuigelingensterfte in België is hoger dan het EU-14-gemiddelde

In 2020 was de zuigelingensterfte in België hoger dan het gemiddelde van het EU-14 sterftecijfer (3,0‰). België had in 2020 het op vier na hoogste kindersterftecijfer van de EU-14, na zijn buurlanden (Luxemburg, Nederland en Frankrijk).

3. Meer informatie

Bekijk de metadata voor deze indicator

SPMA: Standardized Procedures for Mortality Analysis in Belgium

Achtergrond

De zuigelingensterfte is een maat voor de sterfte van kinderen jonger dan 1 jaar. Het weerspiegelt zowel de sterfte tijdens de perinatale periode als de sterfte na de perinatale periode, welke vaak te voorkomen is. De zuigelingensterfte hangt sterk samen met het ontwikkelingsniveau van het land, de kwaliteit van de medische zorg en de beschikbaarheid van preventieve diensten en gezondheids-bevorderende interventies.

In bijna alle landen ter wereld zijn lange tijd hogere zuigelingensterfte waargenomen bij jongens ten opzichte van bij meisjes [3]. De verklaring is complex, en omvat belangrijke biologische en genetische factoren, evenals omgevings- en gedragsfactoren die resulteren in een blijvend verschil in sterfte gedurende de kindertijd en later [4,5].

Op gewestelijk niveau werden grote schommelingen in het jaarlijks sterftecijfer waargenomen als gevolg van het lage aantal sterfgevallen bij zuigelingen. Betekenisvolle vergelijkingen van het sterftecijfer en van de trends per gewest worden daarom het best gemaakt op basis van over de tijd uitgemiddelde cijfers. In dit overzicht hebben we gebruik gemaakt van een voortschrijdend gemiddelde over de laatste 5 jaar.

Zuigelingensterfte in België kan zich voordoen bij legale inwoners (die ingeschreven zijn in het Rijksregister, met een Belgische of buitenlandse nationaliteit), asielzoekers (die ingeschreven zijn in het register van asielzoekers) of niet-inwoners (reizigers, niet-wettelijke inwoners). De officiële statistieken van de zuigelingensterfte omvatten deze onder wettelijke inwoners en asielzoekers.

Op deze pagina tonen we eerst alle zuigelingensterfte in België volgens het verblijfsstatuut, vervolgens belichten we de zuigelingensterfte waarvan de moeder geregistreerd was in het Rijksregister.

Definities

EU-14

De EU-14 komt overeen met alle landen die tussen 1995 en 2004 al tot de Europese Unie behoorden: België, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, en Zweden. We vergelijken de Belgische gezondheidsstatus met die van de EU-14 omdat deze landen vergelijkbare sociaal-economische omstandigheden hebben. Opmerking: Het Verenigd Koninkrijk is niet opgenomen in deze lijst, aangezien ze de EU verlaten hebben.

Zuigelingensterfte

De zuigelingensterfte is het aantal sterfgevallen van kinderen onder de leeftijd van 1 jaar per 1000 geboortes in hetzelfde jaar.

Geslachtsratio

De geslachtsratio is het sterftecijfer van jongens onder de 1 jaar gedeeld door het sterftecijfer van meisjes onder de 1 jaar. Een geslachtsratio van 1,2 betekent dat er 1,2 keer meer sterfgevallen bij jongens dan bij meisjes zijn.

Referenties

1. Statbel, 1998-2020. https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/sterfte-en-levensverwachting/foeto-infantiele-sterfte
2. OECD Health Data, 2020. http://stats.oecd.org
3. UN IGME. United Nations Interagency Group for Child Mortality Estimation; 2018. https://childmortality.org/data
4. Drevenstedt GL, Crimmins EM, Vasunilashorn S, Finch CE. The rise and fall of excess male infant mortality, 2008. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18362357/
5. Sidebotham P, Fraser J, Covington T, Freemantle J, Petrou S, Pulikottil-Jacob R, et al. Understanding why children die in high-income countries, 2014. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25209491/

Gelieve deze pagina als volgt te citeren: Sciensano. Sterfte en Doodsoorzaken: Zuigelingensterfte, Health Status Report, 7 April 2023, Brussel, België, https://www.gezondbelgie.be/nl/gezondheidstoestand/sterfte-en-doodsoorzaken/zuigelingensterfte